کودک در این سن چگونه بازی میکند؟
- · جنب و جوش زیادی دارد. به جلو، کنار ، عقب میرود و میدود.
- · میتواند نخ یک اسباببازی را گرفته و دنبال خود بکشد یا با یک اسباببازی هلدادنی بازی کند.
- · میتواند روی چرخهای مخصوص کودکان نوپا به سرعت حرکت کند.
- · حرکت مچهای خود را هماهنگ میکند.
- · میتواند از پازلها استفاده کند و توپ را پرتاب کند.
- · دایره لغاتش میتواند یک گستره ۵۰ تا ۲۰۰ واژهای باشد.
- · مشتاق است که تلاش کند و هر چیزی که با آن درگیر میشود را امتحان کند.
- · میتواند از جهتها پیروی کند.
- · میتواند یک بلوک را روی بلوک دیگر بگذارد.
- · روی یک طرف کاغذ خطخطی میکند و طرف دیگر را نیز خالی رها نمیکند.
- · دوست دارد که با خمیر بازی خودش را سرگرم کند اما آن را به شکل خاصی در نمیآورد.
- · میتواند حالات مختلفی از لذت گرفته تا خستگی و یا حسادت را از خود نشان دهد.
- · به نظر میرسد چیزی که پیشتر روی داده را درک میکند و میتواند چیزی که پس از آن اتفاق میافتد را پیشبینی کند.
اسباب بازی های متناسب با این سن:
۱-اسباببازیهایی که به هماهنگی دست و چشم کمک میکنند
سر و کله زدن با چالشهای کوچک مانند مرتب کردن اشکال یا انداختن توپ به سمت سبد حس پیشرفت را به کودک میدهد و به رشد مهارتهای حل مسأله که یکی از تجربههای مهم در امر یادگیری اولیه یک کودک نوپا است کمک میکند.
هنگامی که فرزندتان واکنشها و جزئیات اسباببازی را بررسی میکند با تشویقهای غیر مستقیم مهارت های طبیعی کودک مانند جسارت را در او پرورش دهید. این تشویق ها به او اعتماد به نفس میدهند تا بعداً بتواند از پس چالشهای بزرگتر نیز به خوبی بر آید.در این سن کودک به تدریج میتواند بین رنگها و شکلها و نامهایشان ارتباط برقرار کند. با گفتن نام رنگها با صدای بلند و اشاره به اسباببازیهایش به تقویت این ارتباطات کمک کنید. در مورد اشکال یا سایر ویژگیهای ظاهری اسباببازیهای او هم همین روش را به کار ببرید.
به فرزندتان کمک کنید مفهوم شمردن را درک کند. یکی از ویژگیهای مشخص اسباببازی را انتخاب کنید ( مثلا دندانههایش را) و نشان دهید که چه تعداد از آن وجود دارد. همین طور که به آنها ضربه میزند بلندبلند آنها را بشمارید و بگویید چند تای دیگر از آنها باقی مانده است.ضمنا، با نشان دادن و گفتن رو/زیر، بالا/پایین، درون/بیرون، سخت/نرم، از این اسباببازی ها برای بیشتر کردن میزان یادگیری مفاهیم و تقویت زبان استفاده کنید.
۲- اسباب بازی های سواری باتریخور آرام
پس از آن که کودک یاد گرفت که خودش حرکت کند، مفاهیم اولیه مربوط به فاصله و جهتها را هم یاد خواهد گرفت. حالا او باید کنجکاوی کند، بهترین راه را برای دور زدن موانع پیدا کند و برای مسیرهای حرکت خود برنامه داشته باشد. اسباببازیهای سواری میتوانند در تمرین این قبیل مهارتها به او کمک کنند و نیازش به استقلال را ه بر آورده کنند.
اطراف وسیلهی نقلیه او را خلوت کنید تا به خاطر برخورد با اشیا خسته و ناامید نشود. همزمان با اینکه به تدریج کنترل بیشتری را به دست میآورد، به تدریج یاد میگیرد که چگونه از موانع عبور کرده یا آنها را دور بزند.
او به سرعت یاد میگیرد که با کارهای خودش کنترل را به دست بگیرد. میتوانید با گفتن واژهها هنگامی که عقب و جلو میرود درکش از جهتها را هم بیشتر کنید و به او بگویید که وسیلهاش را حرکت دهد، آن را متوقف کند یا دور بزند.پس از آنکه کودک بر کنترل وسیله خود مسلط شد و فهمید که چه طور بایستد و حرکت کند، برایش یک مسیر کوتاه مشخص کنید تا آن را طی کند و در طول مسیر برایش راهنماهای مشخصی را قرار دهید. این کار باعث میشود هنگامی که حدس میزند برای پیمودن این مسیر چه باید بکند حس جهتیابیش هم تقویت شود.
همچنین، می توانید با پیشنهاد مسیرهای متفاوت به او، رسیدن به افراد مختلف و حتی خوردن چیزهای خوشمزه در طول مسیر تخیلش را هم پرورش دهید.
۳-اسباببازیهای سواری که با کودک بزرگ میشوند
بعضی از اسباببازیهای سواری با رشد کودک و مهارتهای فیزیکی او قابل تطبیق هستند. همزمان با افزایش مهارتهای تعادلی، جهتیابی و تسلط در زمینه هدایت وسیله و کنترل پدالها، این سواریها تا زمان رسیدن کودک به مرحلهای که خودش مستقلانه سواری کند و طوری براند که گویا سوار یک سه چرخه است قابل تبدیل هستند. پس از این تغییر و تحول، اعتماد به نفس و قدرت تخیل کودک نیز رشد خواهند کرد.
احتمالاً باید در ابتدا هنگام سوار و پیاده شدن کمکش کنید اما خیلی زود خودش خواهد توانست با اعتماد به نفس سوار شود.هنگامی که کنترل را به دست میآورد و خودش به تنهایی بازی میکند، با لبخند و تشویق اعتماد به نفسش را تقویت کنید.
تمام حرکاتش برای حرکت به جلو و سرعت گرفتن را مورد توجه و تشویق قرار دهید. چند قدم جلوتر بایستید و صدایش کنید: «از این طرف بیا؛ میدونم که میتونی». سپس چند قدم بیشتر فاصله بگیرید، تشویقش کنید که به آنجا برسد و همین طور ادامه دهیدو با استفاده از واژههای ساده برای توصیف کارها درکش را از جهتهای اصلی تقویت کنید: عقب و جلو، بایست و برو، پیاده و سواره، جلو و پشت.به او اجازه دهید وقتی که برای قدم زدن بیرون میروید با وسیله خودش شما را همراهی کند. این یک فرصت عالی برای تمرین مهارتهای حرکتی بزرگ، جهتها و حس تعادل او است.
۴- ماشین، کامیون، قطار و سایر وسایل نقلیه
وقتی که کودک با وسایل نقلیه اسباببازی بازی میکند تخیلش تقویت میشود.او از اینکه خودش تصمیم گیری میکند لذت می برد و حس آزادی را تجربه میکند: «امروز کامیونمو کجا ببرم؟ کجا باید بایسته؟ کی رانندگی میکنه؟ کار اونا چیه؟»
در مورد انواع مختلف وسایل نقلیه و محل استفاده آنها برایش کتابهای مصور بخوانید. با اشاره به بخش های مختلف این اسباببازیها آگاهیش را افزایش دهید و بعد این بخشها را به عکسهای موجود در کتاب مصور یا وسایل نقلیه واقعی که با هم میبینید مرتبط سازید.
به توانایی شنوایی کودک درباره جهتها توجه کنید (در این سنین پایین آنها را خیلی ساده بیان کنید) و با واگذاری کارهای ساده و کوچک به او بگذارید که درباره حل این طور مسائل فکر کند.مثلا بگوئید: «میتونی کامیونت و ببری اون طرف در و بار بولدوزرو اونجا خالی کنی؟»اجازه دهید چیزهایی که در اطراف وسایل نقلیهاش هستند را حمل کند یا از آنها برای حمل و نقل افراد از یک مکان به مکان دیگر استفاده کند. با این کار او به تدریج مورد استفاده هر وسیله را می شناسد.
۵-مجموعه بازیهای ساختنی و درست کردنی
این پر جنب و جوشهای کوچک دوست دارند ببینند چه کارهایی میتوانند انجام دهند. این اسباببازیها با فعالیت زیاد و لذتی که در کودک ایجاد می کنند، رشد حرکتی وهماهنگی دست و چشم در آنها را تقویت کرده و به درک آنها از روابط علی و معلولی کمک می کنند.
همراه با او این اسباببازیها را بررسی کنید. به ویژگیها و مشخصات آن ها علاقه نشان دهید و فکر کردن و حدس زدنش را با پرسیدن سؤالاتی راجع به کارکرد آنها تقویت کنید:«ببین وقتی این مهره رو میذارم اینجا چی میشه؟» «به نظرت وقتی این دستگیره رو بکشیم چی میشه؟»با هم کتابهای مصور مربوط به وسایل نقلیه ساختمانی را بخوانید و ببینید که چطور کار میکنند. وقتی در راه خانه هستید اگر چنین وسایلی را دیدید به آنها اشاره کنید و شباهت آنها با اسباببازیهایش را به او یادآوری کنید.همچنین، می توانید با دادن دستورات ساده و کوتاه ، تخیلش را تقویت کنید.مثلا بگوئید:«باید اون بولدوزرها رو اونجا خالی کنیم. میتونی کمک کنی؟»
۶- اسباببازیهایی برای تشویق یادگیری
وقتی یادگیری به صورت جذاب و تعاملی باشد، کودک بیشتر به آن علاقمند میشود و خود را درگیر آن میکند. اسباببازیهای مخصوص یادگیری کودکان به فکر کردن و بهبود دایره لغات کودک کمک میکنند.به او کمک کنید بین مفاهیم ساده معرفی شده در این اسباببازیها مانند حروف، اعداد، شکلها و رنگها با موارد آشنای دنیای واقعی اطرافش ارتباط برقرار کند.
همچنین،هنگامی که سوار اتومبیل هستید، با انجام بازیهای حرفی یا عددی یادگیریش را تقویت کنید. به یک شیء اشاره کنید و بگویید:«این یک علامت ایست قرمز هست. ایست با حرف…… شروع میشه.اسم تو هم با حرف …… شروع میشه».