سزارین عبارت است از برش افقی شکم به گونه ای که پوست شکم، بافت ها و عضلات زیر آن و دیواره رحم پاره شود. قبل از اینکه برش صورت گیرد، باید موهای زاید روی شکم برداشته و همچنین قسمت مورد نظر از شکم شستشو داده شود. البته در بعضی از سزارین ها بسته به تمایل مادر بیهوشی کامل صورت نمی گیرد بلکه قسمت کمر به پایین بی حس می شود. در نهایت نوزاد را از این شکاف خارج کرده و پس از آن جفت نیز بیرون کشیده می شود.
در بسیاری از کشورها تا جاییکه امکان دارد سزارین انجام نمی شود. در ایران ۳۵ تا ۴۵ درصد از زایمان ها به شکل سزارین انجام می شود این در حالی است که در کشورهای دیگر سزارین ۵ تا ۱۵ درصد است. یکی از دلایلی که خانم ها به سزارین تمایل بیشتری نشان می دهند، ترس از درد زایمان طبیعی است. اگر خانم ها در طول دوره بارداری اصولی را که برای زایمان طبیعی باید انجام بدهند را رعایت کنند، زایمانی بدون درد را تجربه می کنند.
البته برخی از خانمها تصور میکنند در زایمان سزارین به نوزادشان فشار کمتری وارد میآید و او سالمتر خواهد بود؛ در حالی که حالت مکشی زایمان طبیعی باعث پاک شدن ریه نوزاد شده و به این ترتیب نوزادانی که از طریق زایمان طبیعی به دنیا میآیند، کمتر دچار مشکلات تنفسی میشوند.
ورزش های دوران بارداری و پیاده روی صحیح از افتادگی رحم پس از زایمان جلوگیری کرده و شرایط زایمان طبیعی را راحت تر می کند. یکی دیگر از فعالیت هایی که به داشتن زایمانی بهتر و بی درد کمک می کند، شنا کردن در طول دوره بارداری است. ورزشهایی که در آب انجام می شود به شل شدن عضلات رحم کمک کرده و روند زایمان را سریع تر و راحت تر می کند.
به دلیل مزایای زایمان طبیعی زنان در کشورهای صنعتی و پیشرفته تمایل بیشتری به این زایمان دارند ؛ مگر آنکه وضعیت خاصی وجود داشته باشد؛ مثل:
?- بزرگ بودن سر جنین نسبت به لگن مادر: این مورد به هنگام دردهای زایمانی مشخص میگردد؛ به این شکل که با وجود انقباضات متوالی پیشرفت زایمان خوب نیست و در معاینه داخلی تنگی زیاد دریچه رحم و کوچکی لگن مادر و البته بزرگ بودن مشخص سر جنین تشخیص داده میشود.
۱- قرارگیری جنین به طور غیرعادی: در وضعیت طبیعی سر جنین در رحم مادر به سمت پایین است و اگر جنین به صورت عرضی قرار گرفته باشد یا پاهای جنین پایین باشد، امکان زایمان طبیعی وجود ندارد.
۲- ایجاد مشکل در جفت جنین و بند ناف: اگر جفت جنین به طور زودرس از جنین جدا شود و یا جفت در قسمت فوقانی رحم قرار گیرد، باید زایمان به طور سزارین انجام شود.
گاهی اوقات ممکن است بند ناف به داخل مجرای زایمانی سر بخورد و جریان خون و اکسیژن به جنین نرسد. در این وضعیت نیز باید به طور اورژانسی عمل سزارین انجام شود.
۳- جنین نارس و دیررس: جنینهای نارس احتمالا تحمل فشار زایمان طبیعی را ندارند و جنینهای دیررس نیز به علت درشتی و اشکال در خونرسانی در زایمان طبیعی دچار مشکل میشوند؛ بنابراین در این موارد نیز زایمان به صورت سزارین صورت میگیرد.
۴- RH خون: جنینهایی که مشکلات خونی دارند، بهتر است با روش سزارین متولد شوند؛ زیرا تحمل فشار زایمان طبیعی را ندارند.
۵- چندقلویی: بعضی اوقات زایمان طبیعی دوقلوها به صورت سالم صورت میگیرد؛ اما در بیشتر مواقع سزارین بهترین راه برای حاملگیهای بیش از یک جنین است.
۶- مشکلات دیگر: عفونتهای مختلف در ناحیه تناسلی، فشار خون بالا، بیماری قند، ایدز و سابقه مرگ نوزاد، سابقه نازایی و زایمان در سنین بالا؛ به خصوص شکم اول، جزء مواردی هستند که زایمان سزارین توصیه میشود.