بارداری چگونه رخ می دهد؟
در هر ماه بطور معمول و طبیعی یک تخمک از یکی از تخمدان ها آزاد شده و از طریق لوله های رحم وارد رحم می شود، در هر مقاربت نیز حدود ۲ تا ۵ میلی لیتر مایع منی حاوی اسپرم (سلول جنسی مرد) وارد مهبل می شود که در هر میلی لیتر آن حدود ۷۰ میلیون اسپرم وجود دارد و از این تعداد فقط حدود ۲۰۰۰ اسپرم به محل لقاح می رسند. محل لقاح وسط لوله رحم است. بنابراین اسپرم بعد از ورود به مهبل، وارد حفره رحم شده و سپس وارد لوله رحم می شود. وقتی اسپرم به تخمک رسید، کاملا با هم مخلوط و متحد شده و تخم را ایجاد می کنند. بنابراین هر فردی نیمی از خصوصیات خود را از پدر و نیمی را از مادر کسب می کند.
تخم پس از تشکیل شدن تقسیم می شود، قسمتی از سلول ها جنین و قسمت دیگر جفت را بوجود می آورند. پس از لانه گزینی تخم در دیواره رحم، جفت با رگ های خونی رحم مادر ارتباط پیدا کرده و عمل تغذیه جنین را به عهده می گیرد. دستگاه های مهم بدن در ۸ هفته اول بعد از لقاح شکل می گیرند. بنابراین مادر باید کاملا مراقب سلامتی خود باشد و از مصرف دارو بدون اجازه پزشک، دود سیگار و در معرض بیماری قرار گرفتن پرهیز نماید.
آیا احتمال بارداری در زنان باکره وجود دارد؟ چگونه می توان از آن پیشگیری کرد؟
در زنان بالغ باکره، پرده بکارت مانند صفحه ای است با ضخامتهای متغیر که سوراخ واژن را کم و بیش احاطه می کند. قطر سوراخ پرده بکارت بین سوراخی به اندازه نوک سوزن تا سوراخی که یک یا حتی دو انگشت را در خود راه می¬دهد متغیر است. گرچه عقیده دارند پارگی پرده بکارت به همراه خونریزی است، اما این خونریزی در تمامی زنان دیده نمی شود. بعضی از انواع پرده بکارت ممکن است حتی پس از نزدیکی های مکرر نیز خراشی برندارد. در واقع موارد زیادی از حاملگی در زنان گزارش شده که پرده بکارت آنها پاره نشده است.
اسپرم های موجود در مایع منی دارای حرکت رو به جلو هستند و امکان عبور آنها از دهانه واژن به داخل واژن حتی دقایقی بعد از آلوده شدن سطح خارجی ناحیه تناسلی وجود دارد، زیرا یک اسپرم طبیعی در یک خط مستقیم با سرعت ۱ تا ۴ میلیمتر در دقیقه حرکت می کند و این امر اجازه می¬ دهد تا در جستجوی تخمک در سراسر مجاری تناسلی زنانه حرکت کند.
در ضمن اسپرم در محیط داخل بدن (واژن یا رحم) حدود ۷۲ ساعت زنده می ماند و از طرفی بدن یک خانم در شرایط طبیعی در محدوده روزهای تخمک گذاری (۳ تا ۴ روز قبل و بعد از روز تخمک گذاری که این روز حدودا اواسط سیکل است) دارای شرایط مناسبی برای انتقال اسپرم به تخمک
خواهد بود. پس الزاما نباید مایع منی داخل واژن ریخته شود، چون خود اسپرم مسیر واژن را به طرف رحم طی نمایید.
پس در صورت تماس مشکوک که منجر به آلودگی دستگاه تناسلی با مایع منی می شود احتمال بارداری وجود دارد و اگر بخواهید از باردار شدن جلوگیری نمایید می توانید از دستور جلوگیری پس از مقاربت استفاده نمایید.
این روش به این صورت است که حداکثر در فاصله زمانی ۷۲ ساعت از تماس جنسی مشکوک به صورت زیر عمل می¬نمایید.
– قرص HD، ۲ عدد در اولین فرصت و دو عدد ۱۲ ساعت بعد
– در صورتی که قرص LD در دسترس دارید ۴ عدد قرص LD در اولین فرصت و ۴ عدد قرص ۱۲ ساعت بعد در صورت استفراغ تا دو ساعت پس از مصرف قرص باید مجدداً قرص را مصرف نمایید.
حداکثر دفعاتی که مجاز به استفاده از این روش پیشگیری هستید یکبار در هر سیکل قاعدگی است و اثر بخشی این روش حدود ۹۸-۹۷ در صد بوده و هر چه نزدیکتر به زمان تماس جنسی باشد اثر گذاری آن بیشتر است.
در صورت استفاده از این روش و قاعده نشدن (یا خونریزی شما مشابه قاعدگیهای معمول قبلی نباشد) در عرض ۳ هفته پس از مصرف قرصها باید آزمایش خون جهت بارداری انجام شود.
اما در هر صورت در صورت وجود تماس جنسی لازم است از روش مناسب پیشگیری از بارداری با مراجعه به پزشک یا ماما خود بهره مند شوید.
آیا مصرف چای سبز، شانس باردار شدن را بیشتر می کند؟
اگر مصرف چای سبز را دوست دارید می توانید روزی یک یا دو فنجان بنوشید، اما انتظار نداشته باشید اتفاق غیرمنتظره ای رخ دهد! اثرات مفید چای سبز بر سلامتی ثابت شده است اما هنوز تحقیقات کافی در مورد اثرات آن بر باروری صورت نگرفته است. در برگ چای سبز، ماده پلی فنول وجود دارد که به عقیده دانشمندان یک آنتی اکسیدان است. ( آنتی اکسیدان ماده ای است که جلوی آسیب دیدن سلول و تبدیل آن به سلول سرطانی را می گیرد.) البته مطالعاتی هم وجود دارد که ثابت می کند به دلیل اینکه چای سبز حاوی کافئین و تانیک اسید است، مصرف مقادیر زیاد آن ریسک سقط جنین را بالا می برد. (به خاطر داشته باشید که به هر حال میزان کافئین موجود در چای سبز نسبت به چای سیاه و قهوه کمتر است.)
یک مطالعه نشان داده است در نوزادانی که مادرانشان حوالی زمان باردارشدن مقادیر زیاد چای سبز استفاده کرده بودند ،نقص لوله عصبی ( مانند اسپاینا بیفیدا) بیشتر بوده است اما برای تائید این مطلب هنوز تحقیقات بیشتری لازم است.
سرعت حرکت اسپرم چقدر است و آیا اسپرمها به دلیل حرکت خودشان به رحم می رسند؟
بدون شک حرکت اسپرم عامل مهمی است. اسپرم می تواند در هر دقیقه حدود ۳ میلیمتر را طی کند. بنابراین در فاصله زمانی ۷ تا ۸ دقیقه، ۵/۲ سانتیمتر را طی می کند. اما اسپاسمهای حین نزدیکی و ترشحات گردن رحم نیز اسپرمها را به هم نزدیک می کند و همین عامل کمک مؤثری به در جهت نفوذ آن به داخل رحم است. زمانیکه اسپرم وارد رحم شد، حرکات عضلانی رحم موجب پیشرفت آن به داخل لوله ها می شود.
حرکات اسپرمها بی هدف است. اسپرمها در هر جهتی حرکت می کنند و فقط به واسطه اتفاق و شانس است که یک اسپرم به رحم و لوله ها می رسد و می تواند با تخمک ترکیب شود.
اسپرم هایی که بعد از نزدیکی نمی توانند وارد رحم شوند چه سرنوشتی پیدا می کنند؟
قسمت عمده مایع منی (که حاوی میلیونها اسپرم است) از طریق واژن به خارج منتقل می شود. گرچه ممکن است تعدادی از آنها نیز برای ساعتها به داخل دیواره واژن بچسبند، اما چون محیط واژن برای اسپرمها مناسب نیست، نمی توانند مدت زیادی زنده بمانند و به فاصله چند ساعت می میرند. تعدادی از اسپرمها نیز توسط دیواره های واژن جذب می شوند.
اسپرم چه مدت می تواند در داخل رحم زنده بماند؟
اسپرمها در محیط رحم به مراتب بیشتر از محیط واژن یا بیرون از آن زنده می مانند. در محیط رحمی اسپرمهایی یافت شده اند که بعد از گذشت هفت روز از نزدیکی، کاملا فعال و زنده بوده اند. دقیقا زمان زنده ماندنشان را نمی توان تعیین کرد، اما در اکثر موارد تا دو روز بعد از نزدیکی در لوله های رحمی زنده می مانند.
معمولا اسپرمها بیش از سه روز از زمان مقاربت نمی توانند تخم را بارور سازند اما گاهی هم این زمان بیشتر می شود.
تست های بارداری منفی بوده اند اما هنوز پریود نشده ام. دلیل آن چیست؟
من ماه گذشته برای بارداری اقدام کردم در حال حاضر پس از گذشت ۱۲ روز از تاریخ پریود قبلی هنوز پریود نشدم جواب آزمایش باداری من نیز منفی بوده است خواهشمند است در این خصوص مرا ارشاد فرمایید که احتمال بارداری برایم وجود دارد یا خیر ؟
تاخیر درپریود دلایل مختلف دارد که یکی از آنها استرس است. ورزش و تحرک، تغییرات آب و هوایی، تغییرات در رژیم غذایی و بسیاری از شرایط غیر بیماری هم می تواند سیکل ماهیانه را در خانم ها مختل کند. اگر تا سه ماه پریود نشدید و تست های بارداری همچنان منفی بوده اند، لازم است به پزشک مراجعه کنید تا بررسی های لازم جهت تشخیص بیماریهای زیر را برایتان انجام دهند:
بیماریهای تخمدان: سندرم تخمدان پلی کیستیک می تواند تغییرات عمده ای در سیکل های قاعدگی ایجاد کند. این بیماری نسبتا شایع است و اگر همیشه پریودهای نامنظم دارید، بهتر است با مراجعه به پزشک از این نظر مورد معاینه و بررسی قرار بگیرید.
بیماریهای تیروئید: اگر علائمی مثل اضافه وزن، ریزش مو ، خستگی مفرط یا لرز دارید احتمالا تیروئیدتان کارش را به خوبی انجام نمی دهد. بنابر این لازم است با تست خونی عملکرد تیروئید بررسی شود و در صورت نیاز درمان طبی برایتان صورت بگیرد.
ترشح بیش ازحد پرولاکتین: معمولا پرولاکتین در خانم های شیرده بالاست. اگر در این شرایط نیستید اما از نوک سینه هایتان شیر ترشح می شود، بهتر است با دستور پزشک تست خونی بدهید تا در صورت بالا بودن این هورمون، درمان طبی برایتان انجام شود.
چگونه می توان روز تخمک گذاری را تعیین کرد؟
یک سیکل طبیعی ۲۱ تا ۳۵ روز طول می کشد. خانمی که سیکل ۲۸ روزه دارد هر چهار هفته یک بار و خانمی که سیکل ۲۱ روزه دارد هر سه هفته یک بار پریود خواهد شد. زمان تخمک گذاری در خانمی که سیکل ۲۸ روزه دارد، ۱۳ تا ۱۴ روز فبل از پریود است در حالیکه در خانمی که سیکل ۲۱ روزه دارد تخمک گذاری در روز هفتم انجام می شود یعنی زمانی که روز هفتم پریود بعدی خود را می گذراند تخمک گذاری انجام میدهد. در خانمی که سیکل های منظم دارد می توان به راحتی روز تخمک گذاری را حدس زد اما در صورتیکه سیکل ها نامنظم باشند نمی توان به آسانی گفت تخمک گذاری در چه روزی صورت گرفته است. به عنوان مثال، خانمی که گاهی سیکل ۲۸ روزه و گاهی سیکل ۲۱ روزه دارد، ممکن است در هر زمانی بین روز ۷ تا ۲۱ تخمک گذاری کند. خانمی که پریودهایش هیچ گونه نظمی ندارد ممکن است اصلا تخمک گذاری نکند یا به ندرت بکند.
علائم حاملگی چیست و چگونه می توان از آن اطمینان حاصل نمود؟
با مشاهده این علائم احتمال حاملگی در یک خانم وجود دارد:
۱- قطع قاعدگی (۱۰ روز یا بیشتر از زمان مورد انتظار گذشته باشد)
۲- تهوع با یا بدون استفراغ
۳- اختلال در دفع ادرار (بیشتر به صورت تکرار ادرار)
۴- خستگی بیش از حد
۵- تغییرات در پستانها و حجیم و دردناک شدن پستانها
* در بعضی از خانمها هنگامیکه جنین داخل رحم جایگزین می¬شود یعنی در حدود زمان انتظار برای قاعدگی خونریزی مختصری دیده می¬شود که قاعدگی نبوده و مربوط به جایگزینی جنین در رحم است. این خونریزی بسیار ناچیز و بیشتر به صورت لکه بینی بوده و خصوصیات خونریزی طبیعی قاعدگی را ندارد. پس با قطع قاعدگی یا داشتن قاعدگی که خصوصیت آن مشابه به قبل نیست می¬توان به بارداری شک داشت.
در صورت بروز موارد بالا می¬توان با دادن آزمایش خون یا ادرار از بارداری اطمینان حاصل نمود. آزمایش ادرار پس از گذشت ۱۰ تا ۱۴ روز از قطع قاعدگی مثبت می شود البته احتمال خطا در آزمایش ادرار زیاد است.
اما آزمایش خون حتی قبل از قطع قاعدگی و با گذشت حدود ۸ تا ۹ روز از زمان تخمک گذاری
می¬تواند مثبت شده و بارداری را نشان دهد.
به دلیل وجود درصدی از خطا در آزمایشات و نیز برای تعیین دقیق سن بارداری معمولاً پس از مثبت شدن جواب آزمایش یک سونوگرافی توسط پزشک درخواست می¬شود که پس از حدود هفته چهارم تا پنجم حاملگی (از اولین روز آخرین قاعدگی) می¬توان حاملگی طبیعی را با این روش تشخیص داد.
گاهی پزشک شما توصیه به انجام سونوگرافی واژینال دارد که در این صورت حدود شانزده روز پس از تخمک گذاری قادر به تشخیص علائم جنینی است.
لازم به ذکر است ضروری است پس از مثبت شدن آزمایش در اولین فرصت به پزشک یا ماما خود جهت تحت مراقبت قرار گرفتن مراجعه نمایید تا در صورت لزوم اقدامات لازم انجام گردد.
آیا احتمال باردار شدن حین شیردهی وجود دارد؟
بله. با اینکه حین شیردهی میزان باروری کم می شود اما صفر نمی شود. هر چند ممکن است تا چند ماه پریود نشوید اما بدن شما قبل از شروع سیکل ماهیانه، تخمک گذاری را آغاز کرده است. خانم هایی که بطور پیوسته و تنها از شیر خودشان به کودک شیر می دهند، ممکن است تا یکسال هم پریود نشوند. در خانم هایی که کودکشان شبها می خوابد و شیر نمی خورد، سیکل ما هیانه سریعتر (ظرف سه تا هشت ماه) نرمال می شود. اگر فقط و فقط از شیر خودتان کودک را تغذیه کنید ممکن است تا شروع غذای کمکی پریود نشوید و این احتمال وجود دارد که در این زمان باردار هم نشوید. اما اگر از شیر کمکی استفاده می کنید یا ساعتهایی در شبانه روز به کودک شیر نمی دهید، احتمال باروری شما بیشتر می شود. بنابراین اگر می خواهید در دوران شیردهی باردار نشوید باید همزمان با شروع نزدیکی پس از زایمان، از یک روش جلوگیری مانند استفاده از قرصهای جلوگیری از حاملگی مخصوص در دوران شیردهی استفاده کنید و بهر حال به یاد داشته باشید از ماه سوم بعد از زایمان، امکان بارداری در هر زمان وجود دارد.