سرطان تخمدان یکی از شایعترین سرطان های زنان است که متأسفانه در اکثریت موارد در مراحل پیشرفته تشخیص داده می شود .
بیماری اگر در مراحل اولیه تشخیص داده شود قابل علاج است ولی در ۷۵% موارد به دلیل تشخیص دیر هنگام بیماری علیرغم جراحی های وسیع و شیمی درمانی های گوناگون ، امید بقای درازمدت بیماری ناچیز است . به همین دلیل تشخیص بیماری در مراحل اولیه بسیار مهم است .
همچنین نتاسج مطالعات نشان داد که طول زندگی زنانی که از سرطان تخمدان جان سالم به در می برند به ویژه در میان زنان ۴۰ تا ۶۰ سال افزایش یافته است.
سرطان تخمدان به ˈقاتل خاموشˈ معروف است زیرا تشخیص این بیماری دشوار است و اغلب فقط زمانی تشخیص داده می شود که به سایر بخش های بدن نیز گسترش یابد.
سرطان تخمدان پنجمین شکل رایج سرطان در میان زنان است به طوری که سالانه در انگلیس ۶۵۰۰ مورد از این بیماری تشخیص داده می شود.
دانشمندان شبکه اطلاعات ملی سرطان، اطلاعات در زمینه مرگ و میر و بقای زنان مبتلا به سرطان تخمدان را از سال ۱۹۸۹ با جدیدترین آمار از سال ۲۰۰۹ مقایسه کردند.
محققان متوجه شدند که میزان مرگ و میر از ۹/۱۱ درصد در ۱۰۰ هزار زن به ۸/۸ درصد در سال ۲۰۰۹ کاهش یافته است . این آمارکاهش ۲۶ درصدی را از سال ۱۹۸۹ نشان می دهد.
همچنین تقریبا سه چهارم زنانی که از این بیماری جان سالم به در برده بودند دستکم یک سال زندگی کردند و ۴۴ درصد پنج سال بعد هنوز زنده بودند.
در سال ۱۹۸۹ نیمی از بیماران بیش از یک سال زنده ماندند و تنها یک سوم آنها پنج سال زندگی کردند.
در این میان بیشترین پیشرفت در طول زندگی زنانی که از سرطان تخمدان جان سالم به در برده بودند در میان زنان ۴۰ تا ۶۰ ساله دیده شد.
این پیشرفت ها به دلیل پیشرفت در مراقبت است به طوری که بیماران معمولا ترجیح می دهند که به مراکز تخصصی زنان و زایمان که توسط جراحان بسیار با تجربه اداره می شوند، مراجعه کنند.
ˈاندی نوردینˈ مشاور متخصص زنان که در انجام این مطالعه مشارکت داشته است در این مورد گفت : کاهش در میزان مرگ و میر زنان مبتلا به سرطان تخمدان، پیشرفت های انجام شده در تشخیص و درمان این بیماری را از قبیل پیشرفت در تصویربرداری، جراحی و درمان های شیمی درمانی منعکس می کند.
مهمترین نشانه سرطان تخمدان یک توده لگنی توپر ، نامنظم و چسبیده به بافت های اطراف است که در معاینه بیمار تشخیص داده می شود. لمس چنین توده ای درمعاینه قویاً مطرح کننده یک بدخیمی در تخمدان است .
معاینه لگن و معاینه مقعد جزء اجباری از معاینات متداول برای تشخیص این بیماری است . آزمون گایاک ( بررسی وجود خون مخفی در مدفوع ) نیز همواره باید انجام شود . معاینه کامل شکم ، معاینه کامل پستانها و غدد لنفاوی زیر بغل نیز بایستی انجام شود .
با توجه به نتایج این معاینات ، پزشک درخواست آزمایشهای تخصصی و نمونه برداری از بافت مورد نظر را خواهد داد تا به تشخیص قطعی برسد .
جامعه سرطان آمریکا و جامعه متخصصان سرطانهای زنان آمریکا بر این چهار علامت به عنوان علائمی که در زنان مبتلا به سرطان تخمدان از عموم مردم شایعترند، تاکید دارند:
آروغ زدن وافزایش اندازه شکم
درد شکمی یا لگنی
اشکال در غذا خوردن و احساس سیری زودرس
و تکرر و فوریت ادرار
بر اساس این رهنمود هر زنی یک یا تعداد بیشتری از این علائم را تقریبا هر روز برای چند هفته تجربه میکند باید به یک پزشک بالینی ترجیحا متخصص زنان و زایمان مراجعه کند تا مورد معاینه لگنی قرار گیرد.
اگر معاینه لگنی فرد مشکوک بود، معمولا به دنبال آن از یک روش غیرتهاجمی تشخیصی، سونوگرافی از راه واژن و احتمالا اندازهگیری خونی یک شاخص سرطان به نام CA-125 استفاده میشود.
تنها راه تشخیص قطعی سرطان تخمدان در حین جراحی است، که بهتر است بوسیله متخصص زنانی که در زمینه سرطان تخمدان تجربه دارد، انجام شود.
پژوهشها نشان داده است که بسیاری از زنانی که دچار سرطان تخمدان هستند، مدتها پیش از تشخیص سرطان، از علائمی که در بالا ذکر شد، شکایت داشتهاند، اما این علائم یا نادیده گرفته شدهاند یا به بیماریهای دیگر نسبت داده شدهاند.
چهار علامتی که ذکر شد در بسیاری از بیماریهای دیگر مانند اختلالات قاعدگی، سندروم روده تحریکپذیر و عفونتهای مثانه بروز میکنند.
اما اگر چنین علائمی بدون سابقه قبلی بروز کنند، برای چند هفته ادامه پیدا کنند، و در طول زمان بدتر شوند،ممکن است نشانه سرطان تخمدان باشند